درباره لامپکتومی
لامپکتومی (Lumpectomy) نوعی جراحی است که برای برداشته شدن بافت‌های سرطانی پستان یا بافت‌های غیر طبیعی از سینه کاربرد دارد.
در طول عمل لامپکتومی، جراح تمامی بافت غیرطبیعی یا طرسانی و بخشی از بافت سالم پستان که احتمال می‌دهد سلول‌های سرطانی به آن وارد شده باشند را بر می‌دارد. برداشتن بخشی از بافت سالم پستان به این دلیل است که جراح از خروج همه بافت‌های غیرطبیعی از پستان اطمینان داشته باشد.
لامپکتومی به عنوان جراحی حفظ پستان و یا برداشتن موضعی پستان نیز شناخته می‌شود چرا که در این جراحی تنها بخشی از پستان برداشته می‌شود. در حالی که در ماستکتومی، تمام بافت پستان برداشته می‌شود.
لامپکتومی می‌تواند یکی از بهترین گزینه های درمانی برای سرطان پستان در مراحل اولیه باشد. حتی از این جراحی در برخی از مواقع برای رد تشخیص سرطان استفاده می شود. بعد از انجام جراحی لامپکتومی و برداشتن بافت‌های سرطانی، درمان بیمار با پرتودرمانی ادامه پیدا می‌کند تا شانس بازگشت سرطان کم شود.
چرا جراحی لامپکتومی انجام می‌شود.
هدف از جراحی لامپکتومی این است که بافت‌های سرطانی و سلول‌های غیرطبیعی برداشته شود و در عین حال ظاهر پستان نیز حفظ شود.
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که انجام لامپکتومی و به دنبال آن پرتودرمانی د ر پیشگیری و عود مجدد سرطان پستان به اندازه برداشتن کل پستان (ماستکتومی) در مراحل اولیه موثر است.
جراحی لامپکتومی زمانی توصیه می‌شود که بیوپسی از پستان نشان دهد که بیماری در مراحل اولیه است. ضمن اینکه از این جراحی ممکن است در زمینه رفع برخی از ناهنجاری‌های غیرسرطانی نیز استفاده شود.
در مواردی که بیمار شرایط زیر را داشته باشد کاندید مناسبی برای انجام جراحی لامپکتومی نیست:
- سابقه بیماری اسکلرودرمی که نوعی بیماری روماتیسمی است؛ چرا که این بیماری درمان بعد از لامپکتومی را سخت می‌کند.
- سابقه لوپوس اریتماتوز سیستمیک، یک بیماری التهابی مزمن. ابتلا به این بیماری می‌تواند بعد از انجام پرتو درمانی شدت بیشتری پیدا کند.
- داشتن چند تومور و توده سرطانی در قسمت‌های مختلف سینه که با انجام جراحی لامپکتومی و یک برش برداشته نشوند. وقتی توده‌ها در بخش‌های مختلفی از پستان پخش باشند، انجام لامپکتومی ظاهر پستان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- اگر فرد بیماری در گذشته تحت پرتودرمانی در ناحیه پستان بوده، ممکن است پزشک انجام پرتودرمانی بیشتر را برای بیمار خطرناک تشخیص بدهد.
- اگر در بررسی‌ها مشخص شود که سرطان تمامی بافت پستان و همچنین بافت پوست پستان را تحت تاثیر قرار داده است، انجام لامپکتومی نمی‌تواند توده‌های سرطانی را به صورت کامل از بدن بیمار خارج کند.
- اگر سایز توده بزرگ باشد و بافت پستان فرد بیمار حجم کمی داشته باشد، انجام لامپکتومی از نظر ظاهر و زیبایی برای فرد بیمار مناسب نیست.
عوارض انجام لامپکتومی
لامپکتومی با وجود اینکه جراحی درمانی به حساب می‌آید اما ممکن است خطر عوارض جانبی هم به همراه داشته باشد. از جمله:
- خونریزی از محل جراحی
- عفونت بعد از انجام جراحی
- درد
- تورم و قرمزی موقت
- تشکیل بافت اسکار سخت و برجسته در محل جراحی
- ایجاد تغییر در ظاهر سینه، چرا که در این جراحی بخشی از بافت پستان برداشته می‌شود.
نکات مهم قبل از انجام لامپکتومی
جراح شما قبل از انجام جراحی لامپکتومی اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می‌دهد که بیشتر با این جراحی آشنا شوید. با این وجود بهتر است بدانید که معمولا بعد از این جراحی نیازی ندارید که در بیمارستان بستری شوید. اگر دارو یا مکملی مصرف می‌کنید بهتر است در مورد همه آنها با پزشک خود مشورت کنید تا اگر لازم است، دارویی را قطع کنید یا مصرف نکنید تا اختلالی در جراحی ایجاد نشود.
قبل از انجام جراحی، اگر از بیمه تکمیلی استفاده می‌کنید بهتر است با مسئول بیمه صحبت کنید و ببینید هزینه های این جراحی را پوشش می دهند یا خیر.
در زمان انجام جراحی بهتر است ناشتا باشید به خصوص اگر لازم باشد که بیهوشی عمومی انجام بدهید. بهتر است یک همراه داشته باشید چرا که در صورت انجام بیهوشی کسی را نیاز دارید تا به کارهای شما رسیدگی کند.
لامپکتومی چگونه انجام می شود؟
برای انجام این جراحی، در ابتدا باید محل توده های به صورت دقیق مشخص شود. جراح از روش های مختلفی شامل تصویربرداری و یا سونوگرافی برای تشخیص محل دقیق توده کمک می‌گیرد.
سپس برشی روی پستان ایجاد می‌شود.جراح توده و بافت‌های مشکوک را خارج می‌کند.
علاوه بر این ممکن است لازم باشد غدد لنفاوی نیز در این جراحی برداشته شود. در ابتدا بیوپسی غدد لنفاوی(بیوپسی غدد نگهبان) انجام می‌شود. با این کار مشخص می‌شود که آیا سلول‌های سرطانی به خارج از بافت پستان راه پیدا کرده‌اند یا خیر. اگر نتیجه بیوپسی مثبت باشد پزشک در زمان جراحی لامپکتومی ممکن است برای برداشتن غدد لنفاوی درگیر نیز اقداماتی انجام دهد و در نهایت توده‌ها و بافت‌های پستان و غددلنفاوی را برای بررسی‌های دقیق‌تر و بیشتر به آزمایشگاه ارسال می‌کند.
- بعد از انجام عمل بهتر است این نکات را بدانید:
- پانسمان (بانداژ) روی محل جراحی را تمیز نگه دارید و طبق دستور پزشک در صورت نیاز آن را تعویض کنید.
- مقداری درد، بی حسی و احساس گزگز در ناحیه زیر بغل طبیعی است.
- لازم است دارو‌ها و آنتی‌بیوتیکی که به شما داده می‌شود به موقع مصرف شود.
- در هفته اول جراحی در حرکت دادن دست‌ها کمی محدودیت دارید.
- بعد از یک تا دو هفته بهتر است جراحتان را ملاقات کنید تا وضعیت شما بررسی شود.